انواع یو پی اس

یو پی اس (UPS) یا منبع تغذیه بدون وقفه، دستگاهی است که در صورت قطع برق، برق مورد نیاز دستگاه‌های الکترونیکی را به طور موقت تامین می‌کند. انواع مختلفی از یو پی اس وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. در این مقاله انواع یو پی اس از لحاظ ظاهر، تکنولوژی ساخت، نوع عملکرد، تعداد فاز و… مورد بررسی قرار خواهد گرفت:

انواع یو پی اس‌ از لحاظ نوع عملکرد:

1. یو پی اس آفلاین (Standby/Offline UPS):

   • نحوه عملکرد: در حالت عادی، برق شهر مستقیماً به دستگاه‌های متصل منتقل می‌شود. در صورت قطع برق، یو پی اس به طور خودکار وارد مدار شده و برق باتری را به دستگاه‌ها می‌رساند.
   • مزایا: قیمت ارزان، راندمان بالا.
   • معایب: زمان سوئیچینگ (زمان انتقال از برق شهر به باتری) نسبتاً بالا (چند میلی ثانیه)، عدم تنظیم ولتاژ و فرکانس برق خروجی، حساسیت به نویز و اختلالات برق شهر.
   • کاربرد: برای کامپیوترهای شخصی، دستگاه‌های اداری کوچک و تجهیزات غیر حساس به نوسانات برق.

2. یو پی اس لاین اینتراکتیو (Line-Interactive UPS):

   • نحوه عملکرد: در حالت عادی، برق شهر از طریق یک تنظیم کننده ولتاژ (AVR) به دستگاه‌های متصل می‌رسد. AVR ولتاژ برق را در محدوده مشخصی تثبیت می‌کند. در صورت قطع برق، یو پی اس به طور خودکار وارد مدار شده و برق باتری را به دستگاه‌ها می‌رساند.
   • مزایا: قیمت مناسب، تنظیم ولتاژ برق خروجی، زمان سوئیچینگ پایین‌تر نسبت به یو پی اس آفلاین، راندمان بالا.
   • معایب: عدم تنظیم کامل فرکانس برق خروجی، حساسیت به نویز و اختلالات برق شهر (نسبت به یو پی اس آنلاین).
   • کاربرد: برای کامپیوترهای شخصی، سرورهای کوچک، دستگاه‌های شبکه، و تجهیزات حساس به نوسانات ولتاژ.

3. یو پی اس آنلاین (Online/Double-Conversion UPS):

   • نحوه عملکرد: در حالت عادی، برق شهر ابتدا به DC تبدیل شده و سپس مجدداً به AC تبدیل می‌شود. به این ترتیب، دستگاه‌های متصل همیشه از برق تولید شده توسط یو پی اس تغذیه می‌کنند. در صورت قطع برق، باتری به طور خودکار جایگزین برق شهر می‌شود.
   • مزایا: تنظیم کامل ولتاژ و فرکانس برق خروجی، حذف نویز و اختلالات برق شهر، زمان سوئیچینگ صفر.
   • معایب: قیمت بالا، راندمان پایین‌تر نسبت به یو پی اس‌های آفلاین و لاین اینتراکتیو، تولید حرارت بیشتر.
   • کاربرد: برای سرورهای بزرگ، تجهیزات پزشکی، تجهیزات صنعتی حساس، و دستگاه‌هایی که به برق بدون وقفه و با کیفیت بالا نیاز دارند.

انواع یو پی اس‌ از لحاظ شکل ظاهری:

یو پی اس رکمونت:

یو پی اس رکمونت (Rackmount UPS) نوعی یو پی اس است که به طور خاص برای نصب در رک‌های استاندارد 19 اینچی طراحی شده است. رک‌ها، محفظه‌های فلزی هستند که برای نگهداری و سازماندهی تجهیزات الکترونیکی مانند سرورها، سوئیچ‌ها، روترها و سایر دستگاه‌های شبکه استفاده می‌شوند.

ویژگی‌های یو پی اس رکمونت:

• طراحی: یو پی اس‌های رکمونت معمولاً به شکل مستطیلی و باریک هستند تا به راحتی در رک‌ها جای بگیرند. ارتفاع آن‌ها معمولاً بر حسب واحد “U” اندازه‌گیری می‌شود (هر 1U برابر با 1.75 اینچ یا 4.45 سانتی‌متر است). یو پی اس‌های رکمونت می‌توانند 1U، 2U، 3U یا بیشتر باشند.
• نصب: این یو پی اس‌ها به کمک براکت‌ها یا ریل‌های مخصوص به رک متصل می‌شوند.
• کاربرد: یو پی اس‌های رکمونت برای حفاظت از تجهیزات حیاتی موجود در رک‌ها در برابر قطعی برق، نوسانات ولتاژ و سایر مشکلات مربوط به برق طراحی شده‌اند.
• انواع: یو پی اس‌های رکمونت می‌توانند از نوع آفلاین، لاین اینتراکتیو یا آنلاین باشند، بسته به نیاز و حساسیت تجهیزات موجود در رک.

مزایای استفاده از یو پی اس رکمونت:

• صرفه‌جویی در فضا: طراحی رکمونت به شما امکان می‌دهد تا یو پی اس را به طور منظم و کارآمد در رک نصب کنید و فضای کمتری را اشغال کنید.
• سازماندهی: یو پی اس‌های رکمونت به مرتب‌سازی و سازماندهی بهتر تجهیزات در رک کمک می‌کنند.
• حفاظت: از تجهیزات حیاتی موجود در رک در برابر مشکلات برقی محافظت می‌کنند.
• دسترسی آسان: دسترسی به یو پی اس برای تعمیر و نگهداری آسان‌تر است.

کاربردهای یو پی اس رکمونت:

مراکز داده (Data Centers)

اتاق‌های سرور (Server Rooms)

شبکه‌های کامپیوتری

تجهیزات مخابراتی

تجهیزات اتوماسیون صنعتی

یو پی اس تاور (ایستاده):

یو پی اس تاور (Tower UPS) نوعی یو پی اس است که به صورت ایستاده و عمودی طراحی شده است. این یو پی اس‌ها معمولاً شبیه یک برج یا یک جعبه عمودی هستند و برای قرارگیری بر روی زمین یا میز طراحی شده‌اند.

ویژگی‌های یو پی اس تاور:

• طراحی: یو پی اس‌های تاور در اندازه‌ها و ابعاد مختلفی موجود هستند و معمولاً دارای طراحی زیبا و مدرن هستند.
• نصب: این یو پی اس‌ها به سادگی روی زمین، میز یا هر سطح صاف دیگری قرار می‌گیرند.
• کاربرد: برای محافظت از طیف وسیعی از تجهیزات الکترونیکی مانند کامپیوترهای شخصی، سرورهای کوچک، دستگاه‌های شبکه و لوازم خانگی استفاده می‌شوند.
• انواع: یو پی اس‌های تاور در انواع آفلاین، لاین اینتراکتیو و آنلاین موجود هستند.

مزایای استفاده از یو پی اس تاور:

• انعطاف‌پذیری: به راحتی می‌توان آن‌ها را در هر مکانی قرار داد، زیرا نیازی به نصب در رک ندارند.
• سهولت دسترسی: دسترسی به پورت‌ها و کنترل‌های یو پی اس آسان است.
• قابلیت ارتقا: برخی از مدل‌ها دارای قابلیت ارتقا باتری برای افزایش زمان پشتیبانی هستند.
• طراحی زیبا: بسیاری از مدل‌ها دارای طراحی زیبا و مدرن هستند که با محیط‌های مختلف سازگار است.
• قیمت مناسب: معمولاً قیمت یو پی اس‌های تاور نسبت به مدل‌های رکمونت در توان مشابه، کمتر است.

کاربردهای یو پی اس تاور:

• • کامپیوترهای شخصی
  • ایستگاه‌های کاری
  • سرورهای کوچک
  • دستگاه‌های شبکه (روترها، سوئیچ‌ها)
  • تجهیزات اداری (پرینترها، اسکنرها)
  • لوازم خانگی (تلویزیون، سینمای خانگی)

انواع یو پی اس‌ از لحاظ فاز برقی:

• یو پی اس تک فاز:

برای مصارف خانگی و اداری کوچک

• یو پی اس سه فاز:

برای مصارف صنعتی و تجاری بزرگ

 انواع یو پی اس از لحاظ باتری:

1. یو پی اس با باتری داخلی (یوپی اس اینترنال) (Internal Battery UPS):

   • توضیحات: در این نوع یو پی اس، باتری‌ها درون خود دستگاه یو پی اس قرار دارند. این یو پی اس‌ها معمولاً برای توان‌های پایین تا متوسط مناسب هستند و برای کاربردهای خانگی، اداری کوچک و دستگاه‌های شخصی استفاده می‌شوند.
   • مزایا:
     • نصب و راه‌اندازی آسان: نیاز به سیم‌کشی و نصب جداگانه باتری نیست.
     • اشغال فضای کمتر: به دلیل یکپارچگی دستگاه، فضای کمتری را اشغال می‌کند.
     • حمل و نقل آسان‌تر: به دلیل یکپارچگی، حمل و نقل آن راحت‌تر است.
   • معایب:
     • محدودیت در ظرفیت باتری: معمولاً ظرفیت باتری محدود است و امکان افزایش زمان پشتیبانی در صورت نیاز وجود ندارد (یا بسیار محدود است).
     • تعویض باتری دشوارتر: تعویض باتری ممکن است نیاز به باز کردن دستگاه و داشتن تخصص فنی داشته باشد.
     • طول عمر باتری: به دلیل قرارگیری باتری در کنار قطعات الکترونیکی، ممکن است دمای بالای دستگاه بر طول عمر باتری تاثیر منفی بگذارد.
   • کاربردها:
     • کامپیوترهای شخصی و خانگی
     • دستگاه‌های اداری کوچک (مانند روتر، مودم، تلفن)
     • تجهیزات فروشگاهی

2. یو پی اس با باتری خارجی (یوپی اس  اکسترنال) (External Battery UPS):

   • توضیحات: در این نوع یو پی اس، باتری‌ها به صورت جداگانه در محفظه‌های باتری (Battery Bank) قرار می‌گیرند و از طریق کابل به یو پی اس متصل می‌شوند. این نوع یو پی اس‌ها برای توان‌های متوسط تا بالا مناسب هستند و برای کاربردهای صنعتی، مراکز داده، سرورها و تجهیزات حساس استفاده می‌شوند.
   • مزایا:
     • قابلیت افزایش ظرفیت باتری: امکان استفاده از تعداد بیشتر باتری برای افزایش زمان پشتیبانی وجود دارد.
     • تعویض باتری آسان‌تر: تعویض باتری‌ها بدون نیاز به باز کردن دستگاه یو پی اس انجام می‌شود.
     • طول عمر باتری بیشتر: باتری‌ها در محفظه‌های جداگانه قرار دارند و از حرارت تولید شده توسط قطعات الکترونیکی یو پی اس دور هستند.
     • انعطاف‌پذیری: امکان انتخاب نوع و ظرفیت باتری مناسب با نیاز کاربر وجود دارد.
   • معایب:
     • نصب و راه‌اندازی پیچیده‌تر: نیاز به سیم‌کشی و اتصال باتری‌ها به یو پی اس است.
     • اشغال فضای بیشتر: نیاز به فضای اضافی برای قرار دادن محفظه‌های باتری است.
     • هزینه بالاتر: هزینه خرید باتری و محفظه باتری جداگانه بیشتر است.
   • کاربردها:
     • مراکز داده (Data Centers)
     • اتاق‌های سرور (Server Rooms)
     • تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
     • تجهیزات صنعتی
     • تجهیزات مخابراتی

3. یو پی اس پرتابل

ups پرتابل یا متغیر ترکیبی از یو پی اس اینترنال و اکسترنال می باشد.

ویژگی	یو پی اس با باتری داخلی	یو پی اس با باتری خارجی
ظرفیت باتری	محدود	قابل افزایش
نصب و راه‌اندازی	آسان	پیچیده‌تر
اشغال فضا	کمتر	بیشتر
تعویض باتری	دشوارتر	آسان‌تر
طول عمر باتری	کمتر	بیشتر
هزینه	کمتر	بیشتر
کاربردها	خانگی، اداری کوچک	صنعتی، مراکز داده

هنگام انتخاب یو پی اس، باید با توجه به نیازها، میزان توان مورد نیاز، زمان پشتیبانی، فضای موجود و بودجه، نوع مناسب را انتخاب کرد.